Wat mij persoonlijk altijd fascineert : in de straat komt de kunst naar je toe, zonder dat je ervoor betaalt, zonder ticket of dresscode. In een museum kies je bewust : je koopt een kaartje, je gaat naar een tentoonstelling, je geeft jezelf een paar uur puur kunst. Allebei even waardevol, maar totaal anders in ervaring. Wil je trouwens meer inspiratie over hoe kunst in de samenleving verweven raakt, kijk dan eens op https://bureau-plurielles.com, daar vind je verrassende invalshoeken die mooi aansluiten bij dit onderwerp.

De spontaniteit van street art

Wat ik zo tof vind aan street art : het verrassingseffect. Je loopt door de wijk en ineens – bam – een mural van 10 meter hoog met een politieke boodschap of gewoon iets humoristisch. In Londen zie je soms werken van Banksy die opeens opduiken en net zo snel weer verdwijnen. Het is een kunstvorm die leeft, die reageert op de actualiteit. Vaak is het ook een beetje rebels. Street art vraagt geen toestemming, street art ís er gewoon. Vind jij dat spannend of eerder irritant ?

De beleving van een museum

En dan het museum. Daar draait alles om concentratie, om rust. Je gaat erheen om stil te staan bij één werk, soms een half uur lang. In het Rijksmuseum bijvoorbeeld kun je eindeloos blijven kijken naar De Nachtwacht. Elk detail komt tot leven omdat de setting je ertoe dwingt. Er hangt een bijna sacrale sfeer. Ja, het voelt elitair voor sommigen, maar eerlijk : zonder musea zouden we nooit zulke meesterwerken in hun volle glorie kunnen ervaren.

De verschillen op een rij

• Toegankelijkheid : Street art is gratis en overal. Musea kosten geld en tijd.
• Context : Street art spreekt je aan in je dagelijkse leven. Musea halen je uit de routine en zetten je in een aparte bubbel.
• Duurzaamheid : Een mural kan morgen overschilderd zijn. Een schilderij in een museum blijft eeuwenlang bewaard.
• Interactie : Street art is vaak collectief, je ziet reacties, tags, lagen. In een museum is de relatie vooral jij en het werk.

En jij, waar kies je voor ?

Persoonlijk vind ik dat je ze niet tegen elkaa

Otobong Nkanga – verhalen in lagen

De in Nigeria geboren en in Antwerpen werkende Otobong Nkanga blijft indruk maken. Haar installaties voelen altijd gelaagd, letterlijk en figuurlijk. Je ziet textiel, steen, glas, maar ook verhalen over koloniale geschiedenis en ecologie. Persoonlijk vond ik haar werk in het Stedelijk Museum Amsterdam een paar jaar terug ronduit meeslepend. Je blijft kijken, alsof er telkens een nieuw detail oplicht. In 2025 gaat ze opnieuw een aantal grote tentoonstellingen doen, dus hou haar agenda in de gaten.

Basim Magdy – kleur, humor en een tikje absurd

Wie behoefte heeft aan een vleugje absurditeit, moet Basim Magdy volgen. Deze Egyptische kunstenaar speelt met fotografie en film, maar altijd met kleuren die bijna te fel lijken. Soms denk je: is dit ironie of ernst? En dat is juist zijn kracht. Hij laat je twijfelen. Zijn werk zat eerder in Documenta en grote biënnales, en dit jaar zie je hem vaker opduiken in Europese galeries. Frisse wind, zeker weten.

Anne Imhof – performance die schuurt

Als je ooit in een zaal hebt gestaan tijdens een performance van Anne Imhof, dan weet je: het is intens. De Duitse kunstenaar combineert muziek, dans en beeldende kunst op een manier die soms ongemakkelijk dichtbij komt. Ik herinner me haar optreden in Venetië, waar de stilte in de zaal zwaarder voelde dan elk geluid. In 2025 werkt ze aan nieuwe producties. Verwacht geen makkelijk kijkvoer, maar wel iets dat je niet loslaat.

Marina Tabassum – architectuur als kunst

Oké, misschien val ik een beetje buiten de lijntjes hier, maar architectuur kan kunst zijn. En Marina Tabassum uit Bangladesh bewijst dat keer op keer. Ze ontwerpt gebouwen die niet alleen mooi zijn, maar ook duurzaam en diep verbonden met de omgeving. In Dhaka zie je haar huizen die zich aanpassen aan overstromingen, slim en poëtisch tegelijk. Steeds vaker wordt haar werk ook als kunst gepresenteerd in internationale tentoonstellingen. En terecht.

Hito Steyerl – digitale chaos

We leven in een wereld vol schermen, fake news en algoritmes. Hito Steyerl weet dat als geen ander te verbeelden. Haar videowerken zijn soms chaotisch, maar raken altijd de kern: hoe beïnvloed technologie ons dagelijks leven? Ik zag een keer haar werk in Berlijn en dacht: dit is bijna te veel prikkels, maar precies dát maakt het relevant. In 2025 is ze niet weg te denken uit het gesprek rond kunst en technologie.

Waarom deze lijst?

Misschien denk je: er zijn toch honderden kunstenaars die het waard zijn? Absoluut. Maar dit zijn er vijf die opvallen, die grenzen verleggen en gesprekken losmaken. En eerlijk, dat is toch wat kunst moet doen? Je prikkelen, irriteren, ontroeren, misschien zelfs verwarren.

Dus, wie ga jij volgen in 2025? Laat je meeslepen door deze namen, ga kijken, lees, ervaar. En vooral: vorm je eigen mening. Want kunst, dat is nooit zwart-wit.